Cholesterol to związek chemiczny, niezbędny do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Jest on składnikiem błon komórkowych i prekursorem niektórych witamin. Odpowiada za syntezę hormonów steroidowych i kwasów żółciowych. Częściowo powstaje w naszym organizmie, w wątrobie, a częściowo pochodzi z pokarmu, który spożywamy. Zbyt niski poziom cholesterol zaburza przebiegające w organizmie przemiany organiczne, ale niestety zbyt wysoki poziom prowadzi do groźnych chorób układu krążenia. Wielu ludzi sądzi, że problem cholesterolu dotyczy tylko ludzi starszych po 60. roku życia. W świetle ostatnich badań, jest to bardzo mylne podejście- aż 50% Polaków już po 30.roku życia boryka się z problemem podwyższonego poziomu cholesterolu. Dlatego niezależnie od wieku, nie należy wykluczyć podwyższonego poziomu cholesterolu.
Cholesterol to substancja tłuszczowa, która nie rozpuszcza się we krwi. Transport międzykomórkowy odbywa się zatem za pomocą specjalnych nośników- lipoprotein. Wyróżnić można dwie podstawowe lipoproteiny: LDL ( liporoteina o małej gęstości) oraz HDL ( lipoproteina o dużej gęstości).
LDL-cholesterol ( „zły cholesterol”)
LDL- cholesterol to tak zwany „zły cholesterol”. Jeśli zbyt dużo LDL krąży we krwi, cholesterol może powoli odkładać się w komórkach ścian tętnic, tworząc złogi nazywane blaszkami miażdżycowymi, zatykające światło naczynia i prowadząc w konsekwencji do miażdżycy. Jeśli zakrzep krwi stworzy się w obszarze zwężenia tętnicy wieńcowej, może zablokować przepływ krwi do części mięśnia sercowego i spowodować zawał serca. Zakrzep blokujący przepływ krwi do pewnych obszarów mózgu może wywołać udar mózgu. Wysoki poziom frakcji LDL świadczy zwykle o zwiększonym ryzyku choroby niedokrwiennej.
HDL- cholesterol („ dobry cholesterol”)
Około ¼ cholesterolu w naszej krwi transportowane jest za pomocą HDL (lipoproteiny o dużej gęstości) . Jej głównym zadaniem jest usuwanie nadmiaru cholesterolu ze ścian tętnic i transportowanie go z powrotem do wątroby, gdzie cała niepotrzebna organizmowi nadwyżka cholesterolu może być przekazana do żółci i wydalona z organizmu przez jelito cienkie i grube. Ponadto HDL usuwa również nadmiar cholesterolu z płytek miażdżycowych, w ten sposób opóźniając ich odkładanie w ścianach tętnic.
PRZYCZYNY PODWYŻSZONEGOM POZIOMU CHOLESTEROLU:
- Nieprawidłowa, wysokokaloryczna dieta, bogata w tłuszcze pochodzenia zwierzęcego,
- czynniki genetyczne- hipercholesterolemia rodzinna
- choroby ogólnoustrojowe wpływające na metabolizm organizmu,
- skutek przyjmowania pewnych leków,
- otyłość brzuszna ( może być niebezpiecznym sygnałem)
JAKI JEST PRAWIDŁOWY POZIOM CHOLESTEROLU?
Cholesterol mierzy się w miligramach na decylitr krwi (mg/dl) oraz milimolach na litr (mmol/l).
Cholesterol całkowity: Norma: < 200 mg/dl (< 5,2 mmol/l), Poziom podwyższony: 200–250 mg/dl (5,1-6,5 mmol/l), Poziom znacznie podwyższony: > 250 mg/dl (>6,5 mmol/l). |
HDL-cholesterol("dobry" cholesterol) – wyższe wartości stanowią lepszy wynik, Norma u mężczyzn 35–70 mg/dl (0,9-1,8 mmol/l), Norma u kobiet 40–80 mg/dl (1,0-2,1 mmol/l) |
LDL- cholesterol ("zły" cholesterol) – niższe wartości stanowią lepszy wynik, Norma: < 135 mg/dl (< 3,5 mmol/l), Poziom podwyższony: 135–155 mg/dl (3,5-4,0 mmol/l), Poziom znacznie podwyższony: > 155 mg/dl (> 4,0 mmol/l). |